Antwerpen experimenteert met innovatieve lichtgewichtzonnepanelen voor grote dakoppervlakken

Op het dak van de Groothandelsmarkt op Kielsbroek werd net 3000 m² aan lichtgewichtzonnepanelen geplaatst met Europese en Vlaamse steun. Ook op 3 andere locaties in Antwerpen werd het dak of de gevel uitgerust met zonnepanelen. Samen zullen zij het jaarverbruik aan elektriciteit van 150 gezinnen produceren. Door grote dak- en geveloppervlakken te gebruiken voor de productie van zonne-energie wil de stad de productie van elektriciteit vervijfvoudigen tegen 2030.

De Groothandelsmarkt op Kielsbroek is eigendom van stad Antwerpen en zij faciliteerde de installatie van lichtgewichtzonnepanelen op het dak van het gebouw. De concessionaris De Witte en enkele groothandelaars zoals Fresh2You en CIYO Megafood die er huren, sloten op hun beurt telkens een overeenkomst met leverancier Ecopower voor de verhuur van het dak en voor het gebruik van de zonnepanelen.

Het gaat om zogenaamde lichtgewichtzonnepanelen. De stabiliteit van het gebouw kan klassieke zonnepanelen niet dragen; deze lichtere varianten zijn weliswaar duurder maar minder belastend voor het gebouw. Dankzij Europese en Vlaamse subsidie van het project Circulair Zuid kon dit type zonnepanelen toch geplaatst worden.

Naast de Groothandelsmarkt werden nog 3 andere gebouwen op het Antwerpse Zuid uitgerust met zonnepanelen binnen het project Circulair Zuid. Het dak van een nieuw kantoorgebouw in de Michel de Braeystraat (240 m²) en dat van het dienstencentrum Hof Ter Beke in de Balansstraat (320 m²) kregen meer klassieke opzetpanelen. De warmtecentrale van Fluvius op Nieuw Zuid kreeg zonnepanelen op de gevel in plaats van het dak. Dit zijn speciale panelen die dankzij een innovatieve technologie de kleur van de gevel benaderen, waardoor de panelen esthetisch mooi aansluiten bij het gebouw.

Schepen voor leefmilieu Tom Meeuws: “Op de 4 gebouwen samen wordt op een totale oppervlakte van 3640 m² elektriciteit geproduceerd die overeenkomt met een gemiddeld jaarverbruik van 150 gezinnen (537.000 kWh per jaar). Er is dus letterlijk en figuurlijk ongelooflijk veel ruimte om de uitstoot in onze stad te doen dalen en onze klimaatambities mee waar te maken. Door ook de vraag naar lichtgewichtpanelen te stimuleren, willen we deze technologie een duw in de rug geven en hopen we dat de prijs verder kan dalen. Op termijn kunnen deze panelen immers veel meer daken geschikt maken voor zonne-energie.”

Schepen voor economie Claude Marinower: “Onze bedrijventerreinen kunnen een cruciale rol spelen in duurzaam ondernemen én het klimaatneutraal maken van onze stad. Dit project toont dat mooi aan. Duurzame energie die opgewekt wordt op de bedrijfssite, kan ook gebruikt worden door buurtbewoners. Zo hebben onze bedrijven niet alleen een economische meerwaarde voor de stad, maar leveren ze ook een maatschappelijke bijdrage.”

Buurtenergiecoöperatie Circulair Zuid investeert mee

De geproduceerde energie op de 4 daken wordt enerzijds rechtstreeks verbruikt door de gebruikers van deze gebouwen aan een verminderd markttarief. Blijft er nog energie over, dan verkoopt Ecopower die aan de bewoners van Nieuw Zuid die in een buurtenergiecoöperatie zijn gestapt. Geïnteresseerde bewoners van het Antwerpse Zuid konden instappen door aandelen te kopen in de zonnepanelen, waardoor ze dus mede-eigenaar zijn. Met de inkomsten van de productie en verkoop van de niet-verbruikte energie kan de groep nieuwe duurzame projecten realiseren in en rond Nieuw Zuid. Zo kunnen ze met een geschat jaarlijks budget van 15.000 euro gaan voor meer groen, samentuinen of andere energieprojecten zoals extra zonnepanelen of batterijen. Hierdoor krijgen ook appartementsbewoners zonder eigen dak toegang tot zonne-energie. In het kader van haar Klimaatplan 2030 wil de stad verder inzetten op energiecoöperaties en hernieuwbare energiegemeenschappen.

Projectmanager Ine Swennen van Ecopower: “Dankzij de zonnepanelen van het Circulair Zuid-project kunnen buurtbewoners voortaan gemiddeld 15.000 euro per jaar besteden aan duurzame buurtprojecten.”

Circulair Zuid, kader voor innovatie en financiering

De investering van zonnepanelen op deze 4 locaties en de werking met de buurtenergiecoöperatie, werden mogelijk gemaakt door het project Circulair Zuid, een samenwerking van de stad met 7 partners uit de innovatie- en duurzaamheidswereld waaronder Ecopower, en met steun vanuit het Europese Urban Innovative Actions Fund (UIA) en het Vlaamse Stadsvernieuwingsfonds. Met Circulair Zuid bouwen bewoners, de stad en professionals op Nieuw Zuid aan een circulaire wijk. Er wordt gekeken hoe duurzame acties en technologie zoals een app leiden tot meer duurzaam circulair gedrag. De nadruk ligt op hergebruik in plaats van eenmalig gebruik van energiebronnen, water en materialen en op alternatieve bronnen zoals zonne-energie. Het project startte in 2018 en loopt deze zomer af. ​ Meer info is te vinden op www.circulairzuid.be.